Vitamine E, deel 1

Deze tekst is gepubliceerd in de Volkskrant van 3 mei 1999. Dit is het eerste deel van een serie van twee. Lees voor aanvullingen ook deel 2.

3 mei 1999 - 'Vrije radicalen' zijn geen hervormingsgezinde vrijgezellen, wat u misschien zou denken, maar positief geladen atoom(groep)en. Deze voor het lichaam schadelijke stoffen ontstaan door verbranding van calorieën. Kunnen ze hun gang gaan dan gaan ze naarstig op zoek naar een vrij elektron, een negatief stukje van een ander atoom, dat op zijn beurt positief geladen wordt.

Als er geen vitamine E in ons lichaam aanwezig zou zijn om de veroorzakers van deze kettingreactie onschadelijk te maken, zouden veel lichaamscellen beschadigd raken. Wat deze in vet oplosbare vitamine doet is simpel: hij zit in de vettige celmembranen en grijpt de vrije radicalen bij de kladden die de cel proberen in te komen.

De vitamine bestaat uit verschillende componenten. De meest actieve component is alpha tocopherol. De benaming komt van de Griekse woorden 'tokos' en 'pheros', die 'nageslacht' en 'baren' betekenen. De vitamine kwam namelijk aan het licht bij proefnemingen op ratten, die pas nakomelingen kregen toen aan hun vetarme dieet tarwekiemolie werd toegevoegd.

Ook bij mensen lijkt aangetoond dat vitamine E invloed heeft op de vruchtbaarheid. Daarnaast zou vitamine E hart- en vaatziekten en kanker helpen voorkomen. Dan moet de vitamine echter wel in hoge doses worden ingenomen. Wat we aan vitamine E opnemen via ons voedsel, is meestal net genoeg om geen tekort te ontwikkelen.

De dagelijkse behoefte is afhankelijk van het lichaamsgewicht. Hoe zwaarder, hoe meer celmembranen en des te meer vitamine E is er nodig om de vrije radicalen te blokkeren. De vitamine komt voor in plantaardige vetten als tarwekiem-, zonnebloem- en amandelolie en daarnaast in mango en asperge.

Top

Appel-banaan-amandeldessert

Voor 6 tot 8 personen heeft u nodig: 6 middelgrote appels; 1 kop gemalen, blanke amandelen; 1 eetlepel kaneel; 1/2 kop boter; 1 citroen; 1 kop suiker; 4 bananen; (oranjebloesem)water.

Schil de appels en haal het klokhuis eruit. Snij ze in halve manen. Meng de amandelen en het kaneel erdoor. Pers de citroen uit en snij het gele van de schil in smalle reepjes. Snij de bananen in plakjes. Smelt de boter in een pan en voeg het appelmengsel toe.

Hou het vuur hoog en voeg een voor een het volgende toe: citroenschil, 1/2 kop water, suiker, citroensap en banaan. Roer tot de suiker is opgelost. Voeg dan 1/4 kop (oranjebloesem)water toe en kook het mengsel tot de appels gaar zijn, maar niet tot moes gekookt. Koud serveren.

Wijntip: zoete witte wijn als Chinon blanc, Frankrijk

© de Volkskrant - Elsje de Ruijter